Taşeronlaştırma
ve esnek çalışma
uygulamalarıyla dünya çapında işçilerin kazanılmış
hakları ellerinden alınıyor.
Taşeron sistemi, bir işyerinde
işin
tamamının veya bir kısmının belli bir süre ile asıl işveren
tarafından alt işverene
verilmesi anlamına gelir. Yani asıl işveren bunu maliyeti düşürmek
için yapar. Taşeron
firma ise işçilere
daha az ücret vererek, daha uzun süreler çalıştırarak kâr eder. Çünkü
asıl işverenin
derdi de taşeronun
derdi de daha fazla kazanmaktır.
Peki, taşeron sistemi işçilerin yaşamına
nasıl yansıyor?
Taşeron
işçilere
düşük
ücret dayatılıyor. Halbuki aynı işi yapan kadrolu işçilerin
ücretleri taşeron
işçisinin
iki katı olabiliyor.
Taşeron işçilerin çalışma süreleri uzatılıyor. Yasada çalışma saati 8 saat olmasına rağmen
taşeron
işçisi,
denetim yapılmaması ve güvencesizlik düşüncesi ile 16 saate varan çalışma
saatlerini kabul etmek zorunda kalıyor.
Ayrıca aldığı ücretin yetmemesi sonucu ya mesaiye kalıyor
ya da ek işler
yaparak fiili olarak çalışma saatini uzatıyor.
Taşeron
çalışma
sistemi ile iş
kazaları artıyor. Taşeron işveren daha fazla kâr elde etmek için işçi
sağlığı
ve iş
güvenliği
önlemlerini almıyor. Aynı zamanda işçinin uzun saatler çalışması
iş
kazalarına davetiye çıkarıyor.
Taşeronlaştırma ile örgütsüzleştirme amaçlanıyor. Taşeron
işçilerin
iş
güvencesinin olmaması nedeniyle işten atılma korkusu sendikalaşmanın
önüne geçiyor. Ayrıca aynı şirketin işçileri farklı bölgelerde çalıştıkları
için bir araya gelmeleri, işyeri barajını aşmaları ve örgütlenmeleri
çok zor oluyor. Öte yandan asıl işveren taşeron şirketin sözleşmesini iptal ederek birleşen
işçilerden
bir çırpıda kurtulup, işyerine başka bir taşeronu sokabiliyor. Zaten asıl işverenle
taşeron
arasında belirli süreli sözleşmeler düzenlendiği için sözleşmenin
süresi dolduğunda
sözleşmeyi
yenilemeyerek örgütlülüğü fiilen boşa çıkarabiliyor.
Çare Örgütlenme ve Mücadele |
Taşeron
çalışma
biçiminde işçilerin
örgütlenmesi zordur ama imkânsız değildir. Belediye, kargo, liman, tekstil, deri,
sağlık
gibi pek çok sektörde taşeron işçiler verdikleri mücadeleler sayesinde
kendilerine yapılan saldırılara karşı durup pek çok hak elde etmişlerdir.
Taşeron
işçilerin
yaşadıkları
sıkıntılar karşısında
örgütlenmekten ve mücadele etmekten başka seçenekleri yoktur.